Καρκίνος του παχέος εντέρου: Διάγνωση και θεραπεία
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι ο τρίτος πιο συχνός καρκίνος μεταξύ ανδρών και γυναικών, με τη συχνότητα εμφάνισής του μάλιστα να αυξάνεται τα τελευταία χρόνια στις ηλικίες άνω των 50 ετών, γεγονός που συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με τον δυτικό τρόπο ζωής.
Αν και η αιτιολογία του παραμένει αδιευκρίνιστη, υπάρχει μια σειρά παραγόντων κινδύνου που ευνοούν την εμφάνισή του. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται ο ηλικιακός, με την πλειονότητα των περιστατικών να καταγράφονται στην πέμπτη και έκτη δεκαετία, αλλά και ο κληρονομικός, καθώς το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του παχέος εντέρου, ειδικά σε μικρότερες ηλικίες, παίζει σημαντικό ρόλο. Επίσης, παράγοντες κινδύνου θεωρούνται η πλούσια σε λίπη και φτωχή σε φρούτα και λαχανικά διατροφή, η έλλειψη άσκησης, η υπερκατανάλωση αλκοόλ, αλλά και το κάπνισμα, ενώ επιβαρυντικά λειτουργούν η ύπαρξη πολυπόδων εντέρου και συνδρόμων πολυποδίασης, η νόσηση από ελκώδη κολίτιδα και νόσο του Crohn, αλλά και προϋπάρχουσες φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου.
Καρκίνος του παχέος εντέρου, συμπτώματα και διάγνωση
O καρκίνος του παχέος εντέρου παρουσιάζει συμπτωματολογία που μπορεί να μπερδέψει τον πάσχοντα, αφού πολλά από τα συμπτώματά του είναι κοινά με άλλες παθήσεις. Σε κάθε περίπτωση τα πιο συνήθη, που πρέπει και να κινητοποιήσουν τον ασθενή, είναι:
- Η εμφάνιση αίματος στα κόπρανα.
- Ο επίμονος πόνος στο κάτω μέρος της κοιλιάς.
- Η αίσθηση φουσκώματος ή ατελούς κένωσης.
- Η αιφνίδια αλλαγή των εντερικών συνηθειών, με την εμφάνιση διάρροιας ή δυσκοιλιότητας χωρίς προφανές αίτιο.
- Η αλλαγή της σύστασης των κοπράνων.
- Η αναιμία συνοδευόμενη από έντονη κόπωση.
- Η ανεξήγητη απώλεια βάρους.
Επειδή όμως όλα τα παραπάνω συμπτώματα μπορεί να είναι πρόσκαιρες εκδηλώσεις άλλων ασθενειών, μη απειλητικών για τη ζωή του ασθενούς, δεν πρέπει να ταυτίζονται απαραίτητα με τον καρκίνο του παχέος εντέρου και να οδηγούν σε λάθος συμπεράσματα. Την απάντηση θα την δώσει ο γιατρός, στον οποίο πρέπει κανείς να καταφύγει όταν τα συμπτώματα επιμένουν.
Με δεδομένο ότι ο καρκίνος του παχέος εντέρου έχει καλή πρόγνωση, αν διαγνωσθεί εγκαίρως, οι προληπτικές εξετάσεις είναι καταλυτικής σημασίας για τη θεραπεία του. Στο πλαίσιο αυτό συνιστώνται εξέταση ανίχνευσης αιμοσφαιρίνης κάθε δύο χρόνια για άτομα μεταξύ 50 και 70 ετών και κολονοσκόπηση στις ηλικίες άνω των 50 ετών, με επανέλεγχο στην πενταετία, εφόσον δεν υπάρχουν ευρήματα. Ο ηλικιακός αυτός δείκτης πέφτει στα 40 έτη, όταν τα άτομα ανήκουν σε ομάδα υψηλού κινδύνου.
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου απαιτεί κλινική εξέταση για τη διάγνωσή του, που περιλαμβάνει διερεύνηση της κοιλιάς και έλεγχο του ορθοπρωκτικού σωλήνα, ενώ ενδεχομένως να χρειαστεί και σιγμοειδοσκόπηση, που δίνει μια εικόνα του κατώτερου τμήματος του εντέρου. Επίσης, χρειάζονται αιματολογικές εξετάσεις και στις περισσότερες περιπτώσεις κολονοσκόπηση ή αξονική τομογραφία. Εφόσον υπάρξει υποψία για καρκίνο, τότε γίνεται βιοψία, η οποία θα συνοδευθεί και από άλλες εξετάσεις σε περίπτωση θετικού αποτελέσματος, ώστε να εξακριβωθεί η έκταση του καρκίνου.
Αν και η νόσος αφορά μεγαλύτερες ηλικίες, όταν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό που αφορά νεότερους ανθρώπους, καλό είναι να γίνεται κολονοσκόπηση στους συγγενείς πολύ νωρίτερα.
Χειρουργική η θεραπεία
Η θεραπεία του καρκίνου του παχέος εντέρου είναι στην πλειονότητα των περιπτώσεων χειρουργική και προβλέπει την εκτομή του πάσχοντος τμήματος του εντέρου μαζί με τους λεμφαδένες και την αγγείωσή του, ακόμα κι αν ο όγκος περιορίζεται σε πολύ μικρή έκταση. Η επέμβαση που επιλέγεται είναι η λαπαροσκοπική κολεκτομή ή λαπαροσκοπική πρόσθια εκτομή, ενώ ενδέχεται να χρειαστεί χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία ή και συνδυασμός των δύο πριν από το χειρουργείο, ώστε να επιτευχθεί η συρρίκνωση του όγκου.
Με τη λαπαροσκοπική επέμβαση περιορίζεται ο μετεγχειρητικός πόνος και επιταχύνεται η επάνοδος του ασθενούς στην καθημερινότητά του. Ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος αιμορραγιών και μολύνσεων, το ενδεχόμενο μετεγχειρητικών συμφύσεων, άρα και εντερικής απόφραξης, είναι σαφώς μικρότερο, ενώ το αισθητικό αποτέλεσμα είναι καλύτερο, ελλείψει μεγάλων τομών.
Η έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του παχέος εντέρου αποτελεί κρίσιμη παράμετρο της επιτυχούς ίασής του, γι’ αυτό και ο ασθενής δεν πρέπει ούτε να αμελεί τις προληπτικές εξετάσεις ούτε να αγνοεί τα ύποπτα συμπτώματα.
