ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ
ΜΑΣΤΟΥ
Η χειρουργική μαστού εστιάζει στις επεμβάσεις που αντιμετωπίζουν τις παθήσεις του μαστού, με βασικότερο τον καρκίνο του μαστού. Αν και η θεραπευτική προσέγγιση για την αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού επιλέγεται ανάλογα με παράγοντες όπως το μέγεθος του όγκου, ο τύπος του καρκίνου, οι μεταστάσεις και οι διηθημένοι λεμφαδένες, η χειρουργική επέμβαση είναι συνήθως το πρώτο βήμα, προτού ακολουθηθούν άλλες, συμπληρωματικές θεραπευτικές μέθοδοι. Η μαστεκτομή και ο μασχαλιαίος λεμφαδενικός καθαρισμός είναι δύο οδοί για τη χειρουργική αντιμετώπιση της νόσου.
Χειρουργική μαστού και μαστεκτομή
Μαστεκτομή καλείται η αφαίρεση ολόκληρου του μαστού από το θωρακικό τοίχωμα, κατά την οποία αφαιρούνται όλος ο ιστός –δηλαδή γαλακτοφόροι αδένες, λιπώδης ιστός, λοβοί- αλλά και τμήμα του δέρματος μαζί με τη θηλή και την γύρω περιοχή. Η μαστεκτομή χωρίζεται στους ακόλουθους τύπους:
• τη ριζική τροποποιημένη μαστεκτομή, κατά την οποία αφαιρούνται, εκτός από τον μαστό, και οι λεμφαδένες της σύστοιχης μασχάλης και αποτελεί την κλασική μορφή μαστεκτομής,
• τη μαστεκτομή με διατήρηση του δέρματος, η οποία προβλέπει την αφαίρεση του μαστικού αδένα, της θηλής και της θηλαίας άλω, αλλά τη διατήρηση του δέρματος, με σκοπό την χρήση του για αποκατάσταση με εμφυτεύματα.
• τη μαστεκτομή με διατήρηση της θηλής και
• τη μαστεκτομή με αποεπιθηλιοποίηση του δέρματος του κάτω πόλου του μαστού.
Η πλειονότητα των μαστεκτομών συνοδεύεται από παράλληλη αποκατάσταση του μαστού.
Η μαστεκτομή πραγματοποιείται υπό γενική αναισθησία και διαρκεί από 1 έως 3 ώρες. Μετά την ολοκλήρωση της μαστεκτομής η τομή κλείνεται από τον χειρουργό με ραφές ή δερματικά κλιπς και ακολουθεί βιοψία. Η επέμβαση αυτή ενδείκνυται σε περιπτώσεις μεγάλου όγκου, περισσότερων από δύο όγκων σε διαφορετικά σημεία του μαστού, κακοηθών μικροεπασβεστώσεων σε όλον τον μαστό, υποτροπής του καρκίνου και εγκυμοσύνης, που κάνει την ακτινοβολία απαγορευτική.
Μασχαλιαίος λεμφαδενικός καθαρισμός
Ο μασχαλιαίος λεμφαδενικός καθαρισμός, η κλασική τεχνική σταδιοποίησης του καρκίνου, έχει ως στόχο την αφαίρεση των λεμφαδένων της μασχάλης, χωρίς να πειραχτούν ζωτικές δομές στην εν λόγω κοιλότητα. Περιλαμβάνει δε τα επίπεδα Ι, ΙΙ ή και ΙΙΙ της μασχάλης.
Ο καθαρισμός απαιτεί μια εγκάρσια τομή στη βάση της μασχάλης ή επέκταση της βασικής τομής στο πλαίσιο της μαστεκτομής. Ο συνδετικολιπώδης ιστός της μασχάλης, όπου βρίσκονται οι λεμφαδένες, αποκολλάται προσεκτικά από αγγεία και νεύρα. Στο πλαίσιο του καθαρισμού αυτού αφαιρούνται περί τους 10 λεμφαδένες.
Ο μασχαλιαίος λεμφαδενικός καθαρισμός πραγματοποιείται στις περιπτώσεις κλινικά ψηλαφητών λεμφαδένων, όταν υπέρηχος ή FNA έχουν δείξει πως οι λεμφαδένες είναι διηθημένοι, σε πολυκεντρικούς όγκους, σε καρκίνο του μαστού που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, σε φλεγμονώδεις καρκίνους του μαστού, αλλά και όταν το μέγεθος του όγκου ξεπερνά τα 4 εκατοστά.
Επειδή η διαδικασία αυτή μπορεί να προκαλέσει νοσηρότητα στην ασθενή, μια άλλη τεχνική, η βιοψία του φρουρού λεμφαδένα, μπορεί να πετύχει τη σταδιοποίηση στις περιπτώσεις πρώιμων καρκίνων ή σε μη κλινικά ψηλαφητούς λεμφαδένες. Αν ο φρουρός λεμφαδένας δεν δείξει μεταστάσεις, ο μασχαλιαίος λεμφαδενικός καθαρισμός δεν πραγματοποιείται, ενώ, στον αντίποδα, αν δείξει δηλαδή θετικούς λεμφαδένες, εκτελείται.
Η χειρουργική αφαίρεση των μασχαλιαίων λεμφαδένων, όταν διαπιστώνεται μεταστατική διήθηση στη μασχάλη, επιτρέπει τον έλεγχο της νόσου και μειώνει τις τοπικές υποτροπές.
